Νοσεί η υγεία στην Κύπρο

Ο τομέας της Υγείας είναι ένα θέμα που απασχολεί όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτου ηλικίας. Ο κάθε πολίτης, έχει το δικαίωμα στην υγεία και πρέπει να την διεκδικεί και όταν έχει παράπονα να τα εκφράζει. Στην Κύπρο ο τομέας της υγείας χρίζει σημαντικής βελτίωσης και η ευχή είναι πως πολύ σύντομα τα πράγματα θα καλυτερέψουν. Η καραμέλα για το ΓΕΣΥ κρατάει εδώ και χρόνια, όμως και με το σπρώξιμο της Τρόικας η Κυβέρνηση θα αναγκαστεί επιτέλους να το εφαρμόσει, πράγμα που θα αποφορτίσει κατά πολύ τα κρατικά νοσοκομεία.

Τα συμφέροντα μερικών είχαν ως αποτέλεσμα να ταλαιπωρούνται χιλιάδες άτομα και αντί η υγεία μας να βελτιώνεται συνεχώς, βλέπoυμε μέρα με την μέρα προβλήματα και παραλείψεις. Ακόμη υπάρχουν και αρκετές ελλείψεις εξαιτίας της αναποτελεσματικότητας του Υπουργείου, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να στερούνται βασικών δικαιωμάτων όπως τα κατάλληλα φάρμακα. Επιπρόσθετα υπάρχει και ένα αίσθημα αδικίας από πλευράς των πολιτών, για άνιση μεταχείριση τους σε σχέση με άτομα που έχουν κάποιου είδους εξουσίας.

Την Παρασκευή 28 Μαρτίου, περπατήσαμε στις οδούς Λήδρας και Ονασαγόρου για να ρωτήσουμε τους πεζούς και τους καταστηματάρχες την άποψη τους για τα κρατικά νοσοκομεία και κατά πόσο είναι ευχαριστημένοι με την παροχή υπηρεσιών τους. Αναφερθήκαμε ακόμη στο γεγονός που οι πολίτες αναγκάζονται πλέον να πληρώνουν και στα δημόσια νοσοκομεία, με ένα επιπλέων ερώτημα για το αν συμφωνούν με αυτήν την κατάσταση. Επίσης ερωτήθηκαν σε ποιο θέμα βρίσκουν καλύτερα τα δημόσια νοσοκομεία σε σχέση με τα ιδιωτικά, ενώ κληθήκαν να απαντήσουν και για τις τιμές των φαρμάκων.

Η εμπειρία άλλα λέει..
Οι ερωτώμενοι ήταν ηλικίας 40 χρονών και άνω, άτομα με αρκετή εμπειρία και γνώση. Στο άκουσμα της λέξης Υγεία κλήθηκαν αμέσως να μας απαντήσουν χωρίς κανένα ενδοιασμό. Οι απόψεις τους ήταν ότι είναι ευχαριστημένοι από την παροχή υπηρεσιών στα δημόσια νοσοκομεία. Ο πρώτος συνεντευξιαζόμενος που αντικρίσαμε ήταν ένας βιβλιοπώλης. Ο ίδιος καθώς δεν είχε και πολύ δουλεία, δέχτηκε ευχαρίστως να απαντήσει τα ερωτήματα μας. Από τα λεγόμενα του αντιληφθήκαμε ότι δεν πηγαίνει και πολύ συχνά στα νοσοκομεία, αν και είναι ήτανε αρκετά ενημερωμένος σε σχέση με τις αλλαγές που έγιναν στα δημόσια νοσοκομεία.

«Λόγω της κρίσης που ήρθε, μας ανάφερε, το κράτος ήταν αναγκασμένο να βάλει κάποιους φόρους που ορισμένοι είναι λογικοί και άλλοι παράλογοι, όμως δεν νομίζω να επιβάρυνε τον κόσμο σε μεγάλο βαθμό». Οι πολίτες προτιμάνε τα δημόσια νοσοκομεία επειδή κοστίζει λιγότερο σε σχέση με μια ιδιωτική κλινική. Επίσης πιστεύουν πως με την εφαρμογή του ΓΕΣΥ θα καλυτερεύσουν τα πράγματα στον τομέα της Υγείας.

Σε αντίθεση με τα πιο πάνω έρχεται η άποψη του κ. Νίκου, που δεν είναι καθόλου ευχαριστημένος με τα δημόσια νοσοκομεία και με την παροχή υπηρεσιών που αυτά προσφέρουν. Θεωρεί πως τα δημόσια νοσοκομεία ταλαιπωρούν τον κόσμο εξαιτίας της γραφειοκρατίας, με αποτέλεσμα να περνάει αρκετός χρόνος έως ότου να εξεταστεί ο ασθενής. Μας ανάφερε πως σε ένα μεγάλο βαθμό επηρεάζει και το γεγονός πως είναι πολύ λίγο το προσωπικό αφού έκαναν νοσοκομεία τα οποία εξυπηρετούν περισσότερους ασθενείς απ’ ότι μπορούν αυτά να φροντίσουν. Λίγο πριν να φύγουμε μας είπε πως «δυστυχώς αναγκάζομαι να πηγαίνω στα ιδιωτικά νοσοκομεία, λόγω της πολύωρης αναμονής».

Τι συμβαίνει τελικά με τα φάρμακα;
Τον τελευταίο καιρό συζητάτε έντονα η ακρίβεια των φαρμάκων, με πολλούς καλεσμένους στις τηλεοράσεις να προσπαθούν να μας εξηγήσουν το τι πραγματικά συμβαίνει. Οι πολίτες θεωρούν πως τα φάρμακα στην Κύπρο είναι ακριβά σε σύγκριση με τις άλλες χώρες. Το ερώτημα μας για τις τιμές των φαρμάκων προβλημάτισε αρκετούς πολίτες και διαφάνηκε πως οι απόψεις διίστανται. Μια απλή ασπιρίνη μας ανάφεραν μπορεί να θεωρηθεί φτηνή, όμως αν προχωρήσουμε στα πιο εξειδικευμένα φάρμακα, όπως αυτά για την καρδία διαπιστώνεται πως είναι αρκετά ακριβά και χρειάζεται να ξοδέψεις ένα αρκετά σεβαστό ποσό κάθε μήνα. Ένα επιπλέων εμπόδιο είναι και η έλλειψη των κατάλληλων φαρμάκων όπως μας ανέφεραν. «Ο γιατρός μας εισηγείται ένα φάρμακο το οποίο δυστυχώς δεν υπάρχει στα κρατικά φαρμακεία» μας ανάφερε ο κ. Νίκος, «με αποτέλεσμα να πηγαίνουμε στα ιδιωτικά φαρμακεία, όποτε και τα έξοδα μας είναι μεγαλύτερα», συμπλήρωσε.

Ανάγκη το ΓΕΣΥ
Η διαπίστωση που βγαίνει από τους πολίτες είναι πως τα δημόσια νοσοκομεία είναι υπερπλήρες, με αποτέλεσμα να μην αποδίδεται η κατάλληλη φροντίδα στους ασθενείς. «Δεν διαπιστώνουμε αδιαφορία» μας ανάφεραν, όμως η φροντίδα που έχουμε από μια ιδιωτική κλινική είναι ασφαλέστατα πολύ καλύτερη. «Μας προβληματίζει το γεγονός που αναγκαζόμαστε να πληρώνουμε αρκετά λεφτά σε ιδιώτες, όμως μια επέμβαση μπορεί να γίνει πολύ πιο γρήγορα σε έναν ιδιώτη» κατέληξαν.

Μια Παγκύπρια έρευνα που ετοίμασε η εταιρεία ερευνών Prime Market Research and Consulting Ltd για λογαριασμό της τηλεόρασης ΣΙΓΜΑ, είχε ως θέμα το Γενικό Σχέδιο Υγείας. Οι ερωτήσεις της δημοσκόπησης είχαν ως εξής: αν οι πολίτες γνωρίζουν τι είναι το ΓΕΣΥ; Με το 45,6% των ερωτηθέντων να απαντάει ΟΧΙ και το 54,4% να απαντάει ΝΑΙ. Η δεύτερη ερώτηση ήταν αν πιστεύουν ότι το ΓΕΣΥ θα επιλύσει τα προβλήματα στον τομέα της Υγείας, με τα ποσοστά να είναι 19,1 Μάλλον όχι, 8% Σίγουρα όχι, 9,65% Δεν ξέρω / δεν απαντώ, 13,2% Σίγουρα ναι και 50,10% Μάλλον ναι. Ο βαθμός ικανοποίησης για τους πολίτες στα δημόσια νοσοκομεία φτάνει το 5,27%. Επίσης, στην ερώτηση αν το κράτος φρόντιζε ως όφειλε για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των πολιτών; Το 36,8% απάντησε Σίγουρα όχι, το 2,4% ΔΞ/ΔΑ, το 6,4% Σίγουρα ναι, το 31,2% Μάλλον ναι και το 23,2% Μάλλον όχι.

Τι πρέπει να γίνει
Μόνο αν βιώσεις από κοντά την όλη κατάσταση στα νοσοκομεία, θα αντιληφθείς όλα τα προβλήματα που υπάρχουν στον χώρο αυτό. Είναι αδύνατον να έχουμε την φροντίδα που έχουν για παράδειγμα οι Άγγλοι ή οι Γάλλοι ασθενείς, όμως και πάλι θα πρέπει να καταβληθεί η μέγιστη προσπάθεια έτσι ώστε ο συνάνθρωπος μας να μην ταλαιπωρείται. Για να μην μηδενίζουμε τα πάντα, υπάρχουν αρκετοί καταξιωμένοι γιατροί που μπορούν πλέον να κάνουν επεμβάσεις που για χρόνια δεν μπορούσε κανείς να φανταστεί πως θα πραγματοποιούνταν και ο ασθενής τότε θα έπρεπε να μεταβεί στο εξωτερικό. Όμως με τις κατάλληλες τομές και την απαραίτητη θέληση μπορούν να γίνουν ακόμη αρκετά πράγματα στον τομέα της υγείας.

Συχνά ακούμε την λέξη ΓΕΣΥ, στις ειδήσεις, στις εφημερίδες, στα ραδιόφωνα. Αλλά πόσοι από εμάς γνωρίζουμε τον ορισμό αυτής της λέξης και πόση σημασία έχει η εφαρμογή του σχεδίου αυτού στον τομέα της Υγείας; Το Γενικό Σύστημα Υγείας της Κύπρου θα είναι ένα σύγχρονο, καθολικό και οικονομικά βιώσιμο σύστημα υγείας, που θα παρέχει πλήρη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε όλους τους πολίτες και μόνιμους κατοίκους της χώρας. Ο σκοπός του ΓΕΣΥ είναι η διασφάλιση των αρχών της ισότιμης μεταχείρισης και της κατοχύρωσης των δικαιωμάτων της πρόσβασης όλων των ασθενών σε υψηλού επιπέδου υπηρεσίες φροντίδας υγείας.

Αφού θα καταφέρουμε σε λίγα χρόνια με πολύ κόπο να εφαρμόσουμε το ΓΕΣΥ, θα πρέπει επιτέλους να βάλουμε και μια τάξη στον ιατροφαρμακευτικό τομέα. Το θέμα της ακρίβειας είναι ένα γεγονός, όμως δυστυχώς ακούμε τους αρμόδιους να συγκρίνουν ανόμοια πράγματα (όπως οι τιμές της Ελλάδας σε σύγκριση με την Κύπρο) με αποτέλεσμα να συγχύζεται ο κόσμος. Είναι καιρός να αντιληφθούν και οι αρμόδιοι την πραγματική ρίζα του κακού.

Ταπεινή μας άποψη είναι πως το μέγα πρόβλημα είναι η έλλειψη φαρμάκων στα δημόσια νοσοκομεία και πως στα δημόσια νοσοκομεία βρίσκουμε φάρμακα δεύτερης διαλογής. Το γεγονός πως υπάρχουν φάρμακα β’ διαλογής, οφείλεται στο γεγονός πως το κράτος προσπαθεί να μειώσει τα έξοδα του, δυστυχώς πάντοτε εις βάρος του ασθενή. Για παράδειγμα το φάρμακο Exjade, το οποίο θεωρείται φάρμακο πρώτης γραμμής για τους Θαλασσαιμικούς, κοστίζει από 265 ευρώ τα 125 MG και αγγίζει τα 945 ευρώ τα 500 MG, με αποτέλεσμα να είναι λίγα τα άτομα που το λαμβάνουν.

Ευχή μας είναι, πως όλοι οι εμπλεκόμενοι θα πρέπει στο τέλος να βάλουν νερό στο κρασί τους. Από τους ιδιώτες και τους κρατικούς ιατρούς, έτσι ώστε να εφαρμοστεί το ΓΕΣΥ, μέχρι και τις φαρμακοβιομηχανίες, έτσι ώστε όλοι οι ασθενείς να έχουν την δυνατότητα να λαμβάνουν την κατάλληλη θεραπεία.

Της Μαρίνας Γεωργίου και του  Βασίλη Ζαχαριάδη