Share

Τι συμβολίζει η Μεγάλη Εβδομάδα;

Η «αντίστροφη μέτρηση» για το Πάσχα του 2023, έχει ξεκινήσει. Η Μεγάλη Εβδομάδα σε συνδυασμό με την γιορτή του Πάσχα αποτελεί τη σημαντικότερη περίοδο της ορθόδοξης λατρείας. Μέσα στον ιερό χώρο της Εκκλησίας η Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα γίνεται για τον χριστιανό μία «συνοδοιπορία» με τον Χριστό. Ο χριστιανός «βλέπει» και «ζει» την Μεγάλη Εβδομάδα την πορεία από το «Πάθος της Σταυρώσεως» στο «υπέρλαμπρο φως της Αναστάσεως» με αίσθημα χαρμολύπης. Από το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο το «Θείο Πάθος», την πορεία του Κυρίου προς τη Σταύρωση, τη θεόσωμο ταφή και τη ζωηφόρο Ανάσταση.

Έθιμα Μεγάλης Εβδομάδας

Τα έθιμα της Μεγάλης Εβδομάδας, επίσης, έχουν τις παραλλαγές τους ανάλογα με τον τόπο αλλά η κάθε μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας έχει τα εξής «βασικά» έθιμα:

  • Μεγάλη Δευτέρα, είναι αφιερωμένη στον Ιωσήφ τον πιο αγαπητό υιό του Ιακώβ και η Εκκλησία  «προβάλλει» την προσωπικότητα του. Τη συγκεκριμένη μέρα ξεκινούν πολλοί χριστιανοί την νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας μέχρι να κοινωνήσουν το Μεγάλο Σάββατο.
  • Μεγάλη Τρίτη, διαβάζονται η παραβολή των δέκα Παρθένων και σε όλες τις Εκκλησίες με κατάνυξη ακούγεται το «τροπάριο τής Κασσιανής».
  • Μεγάλη Τετάρτη, είναι αφιερωμένη στην μνήμη της αμαρτωλής γυναίκας που μετανόησε και πίστεψε στο Χριστό. Οι νοικοκυρές πλάθουν μαζί με τα παιδιά τους τα Πασχαλινά κουλουράκια στο σπίτι, ενώ περιμένουν την λειτουργεία του Μυστικού Δείπνου.
  • Μεγάλη Πέμπτη, αρχίζει κυρίως η κατάνυξη γιατί από την ημέρα αυτή ξεκινούν τα πάθη του Χριστού. Την ίδια ημέρα οι νοικοκυρές βάφουν τα συμβολικά κόκκινα αυγά, πλάθουν τα τσουρέκια και τα ψωμιά (διάφορα ανά κάθε περιοχή) περιμένοντας την μεγάλη ακολουθία των Αχράντων Παθών των Δώδεκα Ευαγγελίων και την σταύρωση με το επιβλητικό τροπάριον «Σήμερον κρεμᾶται ἐπὶ ξύλου, ὁ ἐν ὕδασι τὴν γῆν κρεμάσας».
  • Μεγάλη Παρασκευή, το πρωί γίνεται η αποκαθήλωση όπου ο ιερέας κατεβάζει τον Εσταυρωμένο από τον Σταυρό και τον τυλίγει σε καθαρό σεντόνι ενώ από αργά το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης έχει στολιστεί ο Ιερός Επιτάφιος με άνθη της υπαίθρου που φέρνουν οι γυναίκες έτσι ώστε να τοποθετηθεί το Άγιο Σώμα του Κυρίου. Η Μεγάλη Παρασκευή αποτελεί την κορύφωση του Θείου Δράματος και είναι η μέρα του μεγάλου πένθους.  Είναι η μέρα που όλοι νυστεύουν ακόμα και το λάδι. Το βράδυ γίνεται η λειτουργεία της περιφοράς του Επιταφίου. Η περιφορά του Επιταφίου είναι το κυριότερο έθιμο της Μεγάλης Παρασκευής.
    Όλοι πιστεύουν ότι πρέπει να περάσουν από κάτω για μία φορά για το καλό ενώ πίστευαν πως αν τα ζωηρά παιδιά περάσουν τρεις φορές θα φρονίμευαν. Τρεις φορές έπρεπε να περάσουν και οι άρρωστοι «για να γίνουν καλά».
  • Μεγάλο Σάββατο, το πρωί ψάλλεται ο Εσπερινός της Ανάστασης, όπως λέγεται και «Πρώτη Ανάσταση». Το μεσημέρι στον Πανάγιο Τάφο πραγματοποιείται η άφιξη του Αγίου Φωτός και διανέμεται σε όλο τον Ορθόδοξο κόσμο και το βράδυ ακολουθεί η Τελετή της Αναστάσεως με το «δεύτε λάβετε φώς» και το «Χριστός Ανέστη» που συνοδεύεται από μηνύματα χαράς και ελπίδας και φυσικά πολλά βεγγαλικά και κροτίδες.
    Στην επιστροφή στο σπίτι, «σταυρώνουν» πρώτα το επάνω μέρος της εξώπορτας και με το Άγιο φώς ανάβουν τα καντήλια.